قدس آنلاین- «ساناز کمالی» ۳۵ ساله دانش آموخته مهندسی رایانه -سخت افزار- و مدیریت بازرگانی است. او که متأهل و دارای دو فرزند دختر و پسر است و در واحد خدمات پس از فروش یک شرکت خودروسازی کار می‌کند، دستی هم بر قلم دارد و تا کنون دو کتاب در زمینه بازاریابی به نگارش درآورده است. وی همچنین از جمله زنانی است که سال گذشته به عنوان کارگر نمونه کشور انتخاب شده و از دست وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی لوح تقدیر دریافت کرده است. ثبت هشت طرح مشترک توسط وی و همسرش سید سعید الحسینی این زوج را در ردیف مخترعان قرار داده است. گفت و گوی ما با او را درباره مشکلات تبدیل اختراع به یک ابزار کاربردی و دیگر موانع پیش روی مخترعان بخوانید:

خانم کمالی از اختراعاتی که داشته‌اید بگویید و بفرمایید چه عامل یا انگیزه‌ای موجب شد تا در این وادی قدم بگذارید؟

من و همسرم و همچنین دختر ۹ ساله مان یک تیم هستیم که تا کنون هشت طرح را به ثبت رسانده‌ایم. طرح‌ها و اختراعاتی که تا کنون داشته‌ایم بیشتر در زمینه تجهیزات پزشکی و خودرو بوده‌اند. مثلاً اولین اختراعم که به تنهایی آن را به ثبت رساندم ساخت ربات کمک رسان به نابینایان بوده است. پس از این نیز دستگاه ضربان ساز مصنوعی قلب را با مشارکت همسرم ساختم که هفت سال روی آن کار کردیم؛ پس از آن با مشارکت همسرم و طی هفت سال نمونه دستگاه ضربان ساز مصنوعی قلب را ساختیم. این دستگاه، ضربان قلب بیمار را پایش کرده با دادن پالس‌های الکتریکی به قلب، ضربان قلب بیمار را تنظیم می‌کند. به دنبال این طرح سه اختراع در زمینه خودرو داشته‌ایم؛ یعنی طراحی و ساخت دستگاه‌های رینگ جمع کن بوشی ثابت، شبیه ساز ریل سوخت و همچنین فیکسچر باک بنزین را طی سه چهار سال انجام داده‌ایم. ساخت تابلوی هوشمند یکی دیگر از اختراعات است که با مشارکت دخترمان اجرایی شده است. این تابلو که برای تشخیص فاصله طولی طراحی شده و به راننده در پارک خودرو کمک می‌کند برای راهنمایی و رانندگی ارسال شده است. دو- سه طرح دیگر هم داریم که مربوط به دو حوزه یاد شده هستند.

اما در پاسخ به بخش دوم سؤالتان باید عرض کنم که جدا از عمویم که به دلیل نارسایی قلب فوت کردند، من نیز گاهی اوقات دچار تپش قلب می‌شدم به همین دلیل تلاش کردم تا با تولید تجهیزات پزشکی قدم مثبتی در کمک به بیماران بر دارم؛ البته در زمینه خودرو هم علاقه مشترک موجب شد تا به این حوزه هم بپردازیم.

از طرح‌های ثبت شده شما کدام یک صرفه اقتصادی دارد و به تولید انبوه رسیده است؟

همه طرح‌های ما برای بخش‌ها و شرکت‌های خدماتی مانند امداد خودرو صرفه اقتصادی دارند، چون زمان تشخیص عیب خودرو را کوتاه می‌کنند و این برای مشتریان هم به‌صرفه است. مثلاً دستگاه فیکسچر باک بنزین که برای جلوگیری از دفرمه شدن دهنه مخزن سوخت کاملاً از لحاظ اقتصادی به صرفه است، به همین خاطر مدیر عامل وقت ایران خودرو قول تولید ۱۰۰۰ نمونه آن را داده بود که متأسفانه قبل از انجام این کار بر کنار شد یا همین طور دستگاه ضربان‌ساز مصنوعی قلب برای مراکز درمانی کشور صرفه اقتصادی دارد، چون قیمت مشابه خارجی این دستگاه که از لحاظ کیفیت بسیار پایین‌تر است بین ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان است، در حالی که اگر نمونه کار ما به تولید انبوه برسد این رقم به یک پنجم کاهش می‌یابد. اما مشکل اینجاست که مدیران شرکت‌ها و دستگاه‌های مربوط قول حمایت برای سرمایه گذاری و تولید انبوه این دستگاه‌ها را می‌دهند، اما در عمل اقدام خاصی نمی‌کنند! بنابراین تا کنون هیچ یک از طرح‌های ما به مرحله اجرا در نیامده است!

یعنی می‌خواهید بگویید حمایت مسئولان در حد دادن تندیس و تقدیرنامه است؟

بله، همین طور است! البته دریافت تقدیرنامه خوب است، اما وقتی آدم نتیجه تلاش‌هایش را که همان تولید انبوه طرح‌ها و استفاده مردم از آن‌هاست نبیند، تقدیرنامه فایده‌ای ندارد؛ بنابراین تنها درخواستی که از مسئولان دارم این است که روی طرح‌های ثبت شده ما سرمایه گذاری کنند. برای مخترعان به ثمر نشستن تلاش‌هایشان است که دلگرم کننده است وگرنه آدم کم کم و به مرور زمان دلسرد می‌شود. بگذارید واقعیت را بگویم، من و خانواده‌ام تمام وقتمان را صرف تحقیقات و پیاده کردن ایده‌های خود می‌کنیم، اما هنوز نتیجه این زحمات را ندیده‌ایم! در واقع باید گفت در کشور ما اختراع‌ها فقط خاک می‌خورند و استفاده‌ای از آن‌ها نمی‌شود! در حالی که می‌تواند صرفه اقتصادی بالایی داشته باشد.

خب چرا خودتان برای تولید انبوه دستگاه‌هایی که ساخته‌اید سرمایه گذاری نمی‌کنید؟

سرمایه‌گذاری روی این طرح‌ها پول زیادی می‌خواهد که در توان ما نیست؛ ضمن اینکه در ایران بازاریابی و فروش محصولات کار بسیار سختی است که این موارد ضریب ریسک سرمایه‌گذاری را بالا می‌برد؛ یعنی یک مخترع نمی‌تواند به‌تنهایی همه ریسک کار را بپذیرد.